Konstytucja 3 Maja
Święta Majowe
Konstytucja 3 Maja była drugą na świecie, a pierwszą w Europie u s t a w ą z a s a d n i c z ą. Uchwalona została w czasie obrad Sejmu Czteroletniego w 1791 roku przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim. Była wynikiem dążeń Polaków do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczpospolitej po I rozbiorze w 1772 roku ustalając podstawy do funkcjonowania nowożytnego ustroju w Polsce.
Była wielkim osiągnięciem naszego narodu chcącego zachować jak najdłużej n i e z a l e ż n o ś ć p a ń s t w a w obliczu intryg i poczynań potężnych sąsiadów. Konstytucja regulowała w sposób pełny prawa i obowiązki obywateli oraz określała zakres oraz podział władzy w ówczesnej Rzeczypospolitej.
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja zamykało w dziejach naszego państwa okres Rzeczypospolitej szlacheckiej i rozpoczynało okres R z e c z y p o s p o l i t e j o ś w i e c o n e j.
W II Rzeczypospolitej dzień uchwalenia Majowej Ustawy został uznany za ś w i ę t o n a r o d o w e uchwałą Sejmu z dnia 29 kwietnia 1919 roku. Po II wojnie światowej obchodzono je do 1951 roku, gdy komunistyczna ekipa Bolesława Bieruta postanowiła je znieść. Ponownie powróciło ono do kalendarza świąt państwowych 6 kwietnia 1990 roku. Odtąd dzień 3 M a j a jest w Polsce dniem wolnym od pracy.
Reformy zapisane w ustawie rządowej z maja 1791 r. nie uratowały suwerenności I Rzeczypospolitej. Konstytucja pozostała jednak w pamięci i tradycji naszego narodu jako wielkie dokonanie polskiej myśli prawniczej i politycznej. Stała się wartością kulturową i swoistym k a t e c h i z m e m narodowym Polaków. Do dzieła Konstytucji i do patriotyzmu jej twórców nawiązywały później różne pokolenia Polaków, zarówno te, które walczyły o wolność w XVIII, XIX i początkach XX wieku, jak i te, które budowały po 1918 roku niepodległe państwo polskie.
Autorami Konstytucji 3 maja byli Król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj i Adam Stanisław Krasiński.
opracowanie mgr T. Dobuszewski
