Co to jest dysleksja?
Co to jest dysleksja?
Dysleksja to zaburzenie uczenia się, które może powodować wiele trudności, w tym problemy z czytaniem i pisaniem. Osoby z dysleksją mają trudności z dopasowaniem odczytywanych liter do dźwięków, jakie te litery wydają.
Objawy dysleksji
- mylenie liter, brzydkie pismo, które wyjeżdża z linijek,
- problemy z orientacją kierunkową (mylenie, gdzie prawo, gdzie lewo),
- nieustalona dominacja jednej strony ciała (dziecko jest oburęczne albo praworęczne, ale przez dziurkę patrzy lewym okiem, nastawia lewe ucho),
- zaburzenia uwagi, pamięci ( dziecko nie może zapamiętać dni tygodnia, pór roku, nauczyć się wierszyka),
- niesprawność ruchowa, w tym manualna, zwłaszcza u chłopców: kłopoty z zapinaniem guzików, sznurowaniem butów, myciem rąk, jedzeniem za pomocą sztućców, utrzymaniem równowagi, nauką jazdy na rowerze, grą w piłkę lub w klasy,
- “małpi chwyt”, za mocne lub za słabe przyciskanie ołówka,
- nadruchliwość, impulsywność, niezrównoważenie emocjonalne,
- trudności w budowaniu z klocków, układaniu puzzli,
- przekręcanie wyrazów i wady wymowy (dziecko sepleni, nie wymawia “r”, jąka się),
- zapisywanie liter od prawej do lewej lub w odbiciu lustrzanym, zmienianie przedrostków
i przyimków, przestawianie głosek, przekręcanie słów.
Jak pomóc dziecku z dysleksją?
- Nie wolno porównywać ucznia dyslektycznego do innych dzieci, bo tylko wpędzimy go
w niskie poczucie własnej wartości.
- Konieczna jest atmosfera wsparcia, akceptacji, cierpliwości i życzliwości.
- Systematyczny trening zarówno w szkole, jak i w domu.
Ćwiczenia dla dyslektyków
Ćwiczenia powinny być krótkie i atrakcyjne, by nie powodować znużenia u dziecka. Warto zadbać o atmosferę spokoju, pracy bez pośpiechu. Najlepiej, by trening odbywał się każdego dnia o tej samej porze, w wyciszonym miejscu, w którym niepotrzebne bodźce (np. włączony telewizor) nie dekoncentrowałyby dziecka.
Ćwiczenia percepcji wzrokowej:
- Wyznaczanie granic wyrazów w tekście napisanym bez przerw, wstawienie znaków interpunkcyjnych w odpowiednich miejscach.
- Gra w scrabble, domino obrazkowe, literowe lub sylabowe.
- Czytanie tekstu napisanego różną czcionką.
- Wyszukiwanie różnic w obrazkach lub słowach.
- Dobieranie par identycznych obrazków.
- Rozpoznawanie obrazków opisywanych słownie.
- Dobieranie postaci do ich cieni albo konturów.
- Porządkowanie historyjek obrazkowych.
- Opowiadanie historyjki przedstawionej na obrazkach.
- Układanie puzzli lub ilustracji po uprzednim ich przecięciu.
- Nazywanie czynności przedstawionych na rysunkach.
- Różnicowanie figur geometrycznych pod względem koloru, kształtu, wielkości itp.
- Obrysowywanie prostych figur, łączenie kropek, kopiowanie przez kalkę.
- Odtwarzanie z pamięci prostych układów klocków.
- Wyszukiwanie tej samej litery w tekście.
- Wyodrębnianie sylab w wyrazach.
- Wyszukiwanie w tekście takich samych wyrazów lub wyrazów podobnych.
Ćwiczenia percepcji słuchowej:
- Zabawa w głuchy telefon.
- Wymyślanie słów, które kończą się na ostatnią sylabę wyrazu podanego wcześniej przez innego ucznia (wyrazowe domino).
- Wyklaskiwanie lub wystukiwanie struktur dźwiękowych według podanego wzoru.
- Określanie strony, z której dochodzi dźwięk.
- Kończenie rozpoczętych zdań lub sylab.
- Podział zdania na wyrazy i wyrazu na sylaby.
- Liczenie słów w zdaniu.
Ćwiczenia redukujące zaburzenia lateralizacji i orientacji w przestrzeni:
- Kreślenie w powietrzu dużych kulistych kształtów obiema rękami.
- Zamalowywanie dużych powierzchni obiema rękami.
- Kreślenie równocześnie obiema rękami określonych wzorów.
- Lepienie z plasteliny.
- Usprawnianie ręki dominującej poprzez: rysowanie po śladzie, rysowanie szlaczków, kreślenie znaków literopodobnych.
- Różnicowanie lewej i prawej strony ciała.
- Określanie położenia przedmiotów względem siebie (u góry, niżej, wyżej, po lewej stronie od…).
- Rozwiązywanie labiryntów („Znajdź drogę do…”).
- Zabawy ruchowe („Idź prosto, zatrzymaj się, dwa kroki w lewo, jeden krok w tył, trzy kroki w prawo…”).
Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej i zdolności grafomotorycznych:
- Zabawy ze skakanką, ćwiczenia na równoważni, ćwiczenia marszu, biegu.
- Zabawy z piłką, balonem, woreczkami.
- Rzucanie do celu.
- Rozpoznawanie przedmiotów z zawiązanymi oczami.
- Wydzieranki, wyklejanki, wycinanki, kolorowanki.
- Układanie kompozycji według wzoru.
- Malowanie w obrębie konturów.
- Kończenie rysunku według prezentowanego wzoru.
- Pisanie palcami zamoczonymi w farbie na dużych arkuszach.
Ważne!
Prawa dziecka z dysleksją
W zależności od opinii upoważnionej poradni dyslektyk ma prawo do:
- przedłużenia czasu egzaminu o połowę,
- czytania zadań na głos przez nauczyciela,
- pisania w oddzielnej sali,
- zmiany czcionki wydruku w arkuszu pytań,
- pisania drukowanymi literami,
- zaznaczania odpowiedzi bezpośrednio na arkuszach, bez przepisywania pytań.
Opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej musi być aktualna i przekazana szkole nie później niż do końca września roku szkolnego, w którym odbywa się egzamin.
Podstawa: Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 21 III 2001 roku, zmienione 4 IV 2002 r. (Dz.U. nr 29/2001, p. 323 z późniejszymi zmianami).
Zachęcam także do obejrzenia filmików:
https://www.bing.com/videos/search?q=Przyczyny+dyskleksj